Lịch sử đấu tranh Cách mạng xã Phú Đức (1930-2023)
(tiếp theo kỳ trước)
CHƯƠNG IV
48 NĂM THỰC HIỆN NHIỆM VỤ XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC (1975 - 2023)
I. KHẮC PHỤC HẬU QUẢ CHIẾN TRANH, KHÔI PHỤC VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI, THAM GIA CHIẾN ĐẤU BẢO VỆ TỔ QUỐC (1975 - 1985)
1. Ổn định an ninh trật tự, khôi phục sản xuất, hàn gắn vết thương chiến tranh (1975-1976)
Sau giải phóng, Đảng bộ và Nhân dân Phú Đức bắt tay vào xây dựng lại quê hương, xây dựng cuộc sống mới.
Thuận lợi cơ bản là Nhân dân xã có truyền thống yêu nước, tin tưởng, gắn bó với Đảng. Đất nước được hoà bình, độc lập, mọi người dân đều hân hoan phấn khởi… Tuy nhiên, trong giai đoạn mới, trên bước đường xây dựng lại quê hương phải đối phó với nhiều khó khăn: Phú Đức là một xã nằm trong vùng tranh chấp quyết liệt giữa ta và địch, chiến tranh tàn phá nặng nề, 90% đất đai bị hoang hoá bởi bom, pháo, chất độc hoá học, thuốc khai hoang… phải mất nhiều năm mới có thể khôi phục được. Số người bị chết, bị thương tật do chiến tranh rất lớn. Nhiều nơi trong xã còn sót lại hố bom, lựu đạn gài, M79, pháo lép… Đường sá, cầu cống bị hư hỏng, đứt đoạn khó đi lại, từ xã lên huyện Châu Thành (Bến Tre) phải đi bằng đò, mất nhiều thời gian. Cơ sở vật chất do chế độ cũ để lại không có gì, xã không có trụ sở uỷ ban, chỉ có 1 trường học 2 lớp tại ấp Phú Long. Số binh sĩ và nhân viên nguỵ quyền tại xã gần 300 người, cần được giáo dục cải tạo để trở thành những công dân tốt.
Số đảng viên của Đảng bộ xã còn 28 đồng chí, do đồng chí Bùi Kim Sang (Bảy Hùng) làm Bí thư. Phần đông có bản lĩnh, lập trường vững vàng, song đa số đều lớn tuổi, chưa có kinh nghiệm trong quản lý kinh tế - xã hội.
Nhận thức được yêu cầu, nhiệm vụ của giai đoạn cách mạng mới cùng với những khó khăn và thách thức do chiến tranh để lại, Đảng bộ Phú Đức động viên đảng viên, cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân xã tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, từng bước vượt qua khó khăn xây dựng lại quê hương, xây dựng lại cuộc sống.
Thực hiện sự chỉ đạo của Ủy ban quân quản tỉnh, Đảng ủy thành lập Ban Quản huấn xã gồm các đồng chí: Bùi Văn Mão (Trưởng Ban an ninh xã), Bảy Án, Nguyễn Văn Sơn (Tư Ri) (Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cách mạng). Ban Quản huấn đã tiến hành kêu gọi số binh lính, sĩ quan và nhân viên của chế độ cũ ra trình diện để học tập cải tạo. Ban Quản huấn đã lựa chọn những sĩ quan, hạ sĩ quan đưa lên tỉnh, huyện quản lý, giáo dục, chỉ giữ lại số binh lính, nhân viên chính quyền cấp thấp, giáo dục tại xã. Sau nhiều đợt học tập (tính chung thời gian học khoảng 1 tháng), Ban Quản huấn đã cấp giấy chứng nhận quyền công dân, trở về sinh hoạt cùng cộng đồng. Đồng thời, Ban Quản huấn đã tiến hành truy quét số binh lính, sĩ quan ngoan cố không chịu ra trình diện, tịch thu số vũ khí còn cất giấu, tổ chức tuần tra, canh gác bảo vệ an ninh trật tự. Sau khi cơ bản hoàn thành việc cải tạo số binh sĩ, nhân viên chế độ cũ và ổn định an ninh trật tự, Ban Quản huấn xã giải thể, giao lại cho Ủy ban Nhân dân cách mạng xã quản lý trật tự, trị an, kinh tế - xã hội.
Ủy ban Nhân dân cách mạng xã do đồng chí Nguyễn Văn Sơn (Tư Ri) làm Chủ tịch. Lúc đầu, Ủy ban Nhân dân cách mạng xã lấy phân chi khu làm trụ sở làm việc của Ủy ban. Vài tháng sau, dời trụ sở ủy ban về ấp Phú Định.
Với khí thế phấn khởi, Nhân dân tản cư ở các nơi trở về khai phá đất hoang, trồng lúa, dừa, mía, chuối, khoai lang, tinh dầu bạc hà. Xã tiếp nhận một số dân từ thành phố Hồ Chí Minh đi kinh tế mới, xóm làng ngày càng đông đúc. Chính quyền động viên Nhân dân thực hiện “nhường cơm sẻ áo”, giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn, hỗ trợ cây giống. Ban Kinh tế Tài chánh xã nhận vật tư, phân bón của trên bán lại cho dân. Khôi phục các nhà máy xay lúa, mỗi ấp có 1-2 nhà máy xay lúa (có các nhà máy xay lúa của ông Hai Thung, ông Tăng, 3 Quân, Năm Lời, Mười Châu, Năm Nành). Các nhà che đường thủ công được lập ra để chế biến mía ra đường thô (đường thùng, đường tán). Các đoàn thể vận động Nhân dân tu sửa lại cầu đường tạo thuận lợi cho việc đi lại, trao đổi hàng hóa. Việc mua bán trở nên nhộn nhịp, sung túc.
Phong trào xóa mù chữ được quan tâm lãnh đạo thực hiện rất tốt. Ngoài điểm chính của xã, ở mổi ấp đều có 01 điểm bình dân học vụ. Tiêu biểu trong phong trào vận động già trẻ tham gia các lớp bình dân học vụ có ông Sáu Luông, ông Tám Diệp, thầy giáo Be, ông Tám An, ông Năm Huệ… Ban Giáo dục xã trưng dụng trường của nhà thờ, vận động Nhân dân đóng góp cây, lá, đốn bần để xây dựng điểm trường tại ấp Phú Định (chỗ bà Năm Vỹ), làm nơi học tập của con em Nhân dân. Song song đó, xã lập trạm y tế tại nhà bà Năm Nhọn (ấp Phú Định), sử dụng số y tá, cứu thương trong quân y cách mạng để khám, chữa trị cho Nhân dân. Trưởng trạm bà Sáu Khéo (Nguyễn Thị Khéo).
Ngày 22-9-1975, thực hiện sự chỉ đạo của trên về thu đổi tiền của chính quyền Sài Gòn bằng tiền của cách mạng, xã tổ chức một bàn đổi tiền cho dân. Việc thu đổi tiền được tiến hành an toàn, nhanh chóng thuận lợi. Qua việc đổi tiền, ta đã góp phần ngăn chặn gian thương dùng tiền thu gom hàng hóa, lũng đoạn thị trường.
Ngày 29-9-1975, Hội nghị lần thứ 24 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam (khóa III) ra nghị quyết về “Nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới”. Nghị quyết nêu rõ: “Nhiệm vụ chiến lược của cách mạng nước ta trong giai đoạn mới: Hoàn thành thống nhất nước nhà, đưa cả nước tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội. Miền Bắc phải tiếp tục đẩy mạnh sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội; miền Nam phải đồng thời tiến hành cải tạo xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội”.
Sau Hội nghị lần thứ 24 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, việc hiệp thương thống nhất được tiến hành khẩn trương. Đảng ủy đã lãnh đạo tổ chức học tập ý nghĩa của việc hiệp thương thống nhất đất nước và việc tham gia bầu cử Quốc hội chung của cả nước (Quốc hội khóa VI). Ngày 25 tháng 4 năm 1976, hơn 98% cử tri Phú Đức đã đi bầu cử đại biểu Quốc hội khóa VI. Điều này đã thể hiện nguyện vọng thống nhất đất nước và ý chí cách mạng của Nhân dân.
Trong năm 1976, phong trào làm thủy lợi được phát động rộng khắp trong tỉnh. Thanh niên nam, nữ Phú Đức tham gia đào kinh ở Hữu Định, kênh 9A từ Giồng Trôm đến Ba Tri, đào kênh giữa ở Phú Định, đào kênh ở Phú Hội.
Năm 1976, xã thành lập Ban Thương nghiệp do Nguyễn Thanh Đạt (Ban Kinh tế Tài chánh) làm Trưởng ban. Ban Thương nghiệp đã tiến hành mở các cửa hàng tại trung tâm xã, mỗi ấp có điểm phân phối. Ủy ban Nhân dân xã cho xây dựng nhà lồng chợ, lợp tole, tạo điều kiện cho Nhân dân được tự do mua bán.
Phong trào văn nghệ quần chúng sôi nổi, xã có đội văn nghệ xã, ấp có đội văn nghệ ấp. Phong trào thể thao phát triển, xã có đội bóng đá.
Năm 1976, năm đầu thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, đông đảo thanh niên xã đi đăng ký tình nguyện gia nhập lực lượng vũ trang. Qua khám tuyển, xã đã đưa về trên 20 thanh niên.
Sau hơn một năm giải phóng, tình hình an ninh trật tự trong xã ổn định, sản xuất kinh tế và đời sống Nhân dân từng bước được khôi phục, bộ máy chính quyền từng bước đi vào thực hiện chức năng nhiệm vụ. Những kết quả đạt được đã tạo điều kiện thuận lợi để Đảng bộ và Nhân dân Phú Đức thực hiện nhiệm vụ mới: cải tạo và phát triển kinh tế - xã hội.
(còn tiếp)